Niedziele bez handlu – pracowite dla logistyki produktów świeżych

Eksperci i komentatorzy w wypowiedziach i publikacjach dotyczących zakazu handlu w niedzielę najczęściej zwracają uwagę na aspekty ekonomiczne ustawy. Przodują wątki dotyczące spadku PKB czy wzrostu bezrobocia. Prognozuje się, że zakaz handlu w niedzielę może mieć wpływ na konsumpcję dóbr takich jak elektronika czy odzież, jednak nie spowoduje zmniejszenia konsumpcji żywności. Innymi słowy – kupimy takie same ilości artykułów spożywczych, nawet jeśli będziemy mieć w tygodniu jeden dzień mniej na zakupy. Narzucone ustawą ograniczenie handlu w niedzielę ma dla przeciętnego Polaka wymiar społeczny, zaś dla branży logistycznej – dodatkowo operacyjno-biznesowy.

Co masz zrobić w 7 dni, zrób w 6

Firmy takie jak Fresh Logistics Polska, która w ramach Grupy Raben działa na polskim rynku już 17 lat i specjalizuje się w transporcie oraz magazynowaniu produktów świeżych w temperaturze kontrolowanej, na co dzień mierzą się w wieloma wyzwaniami. Producenci żywności coraz wyżej zawieszają poprzeczkę, dążąc do zaspokojenia potrzeb konsumentów. Ci z kolei poszukują zdrowszej, bardziej naturalnej żywności bez konserwantów, która jednocześnie pozostanie zdatna do spożycia jak najdłużej (doskonałym przykładem są tutaj mieszanki sałat). W operacji logistycznej polegającej na dostarczaniu świeżej żywności, tak by zachowała wysoką jakość, kluczowymi czynnikami są czas oraz szczególne warunki transportu – utrzymanie ciągu chłodniczego (odpowiednich warunków temperaturowych) i nieustanna dbałość o bezpieczeństwo żywności.

Dla branży logistyki produktów świeżych zakaz handlu w niedzielę w praktyce oznacza wyłączenie jednego dnia ze standardowego cyklu operacji logistycznych. Dlatego w przypadku sieci handlowych, przyjmujących wcześniej dostawy przez 7 dni w tygodniu, teraz muszą one zostać zrealizowane w 6 dni. Natomiast dla sieci handlowych przyjmujących dotychczas dostawy do centrów dystrybucyjnych przez 6 dni w tygodniu – od poniedziałku do soboty – operacje dostaw żywności trzeba przesunąć o jeden dzień i realizować je od niedzieli do piątku. Świeża żywność nie jest już dostarczana do centrów dystrybucyjnych sieci handlowych w soboty poprzedzające niedziele objęte zakazem handlu, ponieważ nie jest możliwa jej dystrybucja, a co za tym idzie – żywność ta traciłaby niezwykle ważny parametr, jakim jest termin przydatności do spożycia.

Do zmiany harmonogramu dostaw dochodzi zwiększenie wolumenu dostarczanego w niedziele. To właśnie tego dnia do centrów dystrybucyjnych dostarczana jest żywność, która ma trafić do sprzedaży w poniedziałek i zapewnić ciągłość dostępności produktów. Sieci handlowe oczekują, że mimo zwiększonych zakupów w sobotę tuż po weekendzie Klienci sklepów znajdą na półkach wszystkie interesujące ich towary –  a operatorzy logistyczni muszą się do tego dostosować.

Logistyka pracuje, by handel mógł odpoczywać

Wprowadzona niemal rok temu ustawa spowodowała dodatkowo konieczność pozyskania i zaangażowania zwiększonych zasobów ludzkich i sprzętowych w niedzielę. Warto zaznaczyć, że właśnie tego dnia wspomniane zasoby są nie tylko droższe – z uwagi na zwiększone koszty pracy – ale także znacznie mniej efektywnie wykorzystywane. W dni robocze tabor po dostawach do centrów dystrybucyjnych służy do realizacji odbiorów od producentów żywności, dzięki czemu operatorzy znacznie redukują liczbę kilometrów przejechanych „na pusto”. W niedziele zakłady produkcyjne nie zlecają odbiorów, ponieważ nie prowadzą działalności w dni wolne od pracy. W efekcie samochody operatorów po niedzielnych dostawach do centrów dystrybucyjnych sieci handlowych wożą powietrze, co jest i nieekonomiczne, i nieekologiczne.

Duże znaczenie ma również aspekt społeczny ustawy, na który kładli nacisk prawodawcy. Niedziele bez handlu miały wzmacniać więzi rodzinne, dawać Polakom możliwość spędzenia czasu z najbliższymi. Jednakże w przypadku logistyki produktów świeżych, w efekcie przesunięcia i zintensyfikowania dostaw świeżej żywności w niedzielę w pracy musi stawić się załoga magazynów, kierowcy, dyspozytorzy i inni pracownicy czuwający nad przebiegiem operacji. Zakaz handlu w niedzielę, który mógł ucieszyć rzesze pracowników sektora handlowo-usługowego, okazał się niekorzystny dla wielu  pracowników obsługujących łańcuch dostaw świeżej żywności.